Σχεδόν όλοι έχουμε δει την ποιο γνωστή σύγχρονη πυραμίδα, την πυραμίδα της διατροφής του Αμερικανικού Οργανισμού Γεωργίας (USDA). Όπου υπήρχε ενδιαφέρον για προσεγμένη διατροφή, υπήρχε και η γνωστή μας πυραμίδα.  Την  βλέπουμε παντού σε διαιτολογικά γραφεία, σε νοσοκομεία, σε περιοδικά, στην τηλεόραση.  Η πυραμίδα έχει σε κάθε επίπεδο της τρόφιμα και ανάλογα με το που βρίσκονται πρέπει να καταναλώνονται, τρόφιμα που βρίσκονται στη βάση της πρέπει να καταναλώνονται καθημερινά και όσο ανεβαίνουμε προς την κορυφή να μειώνεται η συχνότητα κατανάλωσης.

Η πυραμίδα του USDA το 2005 έχει στην βάση της αμυλούχα προϊόντα και δημητριακά. Ένα αρνητικό κατά την γνώμη μου είναι η ύπαρξη λευκού ψωμιού αλλά και γενικότερα λευκών αλεύρων στη βάση της πυραμίδας . Επίσης φαίνεται μειωμένη η κατανάλωση λιπών όπως το ελαιόλαδο. Η τροποποίηση αυτής δεν άργησε να έρθει, μόλις 3 χρόνια αργότερα το 2008, φτιάχνει το Harvard μια νέα πυραμίδα αρκετά διαφοροποιημένη που αν την προσέξουμε καλύτερα θα δούμε ότι η βάση της δεν είναι τρόφιμα. Είναι η άσκηση, ο έλεγχος του βάρους και η ποικιλία τροφίμων. Στα ανώτερα στρώματα της πυραμίδας βλέπουμε ότι το ελαιόλαδο κάνει την εμφάνιση του και μάλιστα στο ίδιο επίπεδο με τα αμυλούχα που πλέον είναι ολικής άλεσης. Τα φρούτα και τα λαχανικά κερδίζουν έδαφος καθώς εμφανίζονται και οι ξηροί καρποί. Επίσης γίνεται διαχωρισμός στο ψάρι, στο κρέας και στα πουλερικά.

Αφού έχουμε αρχίσει να μιλάμε για αλλαγή διατροφικών συνηθειών και όχι για δίαιτα όπως λίγα χρόνια πριν, το 2010 έρχεται μια νέα διατροφική πυραμίδα αυτή τη φορά από την Ευρώπη και συγκεκριμένα από το ίδρυμα dieta mediterranea στην Ισπανία. Αυτή η νέα βελτιωμένη πυραμίδα βάζει και αλλά συστατικά στην επιτυχία μας για μια υγιεινή διατροφή, στοιχεία που μέχρι τώρα δεν τα αξιολογούσαμε. Στοιχεία όπως επίπεδα στρες, κοινωνική ζωή, η ξεκούραση φαίνεται ότι διευκολύνουν ή όχι την ικανότητας μας να τρεφόμαστε σωστά.

Το φαγητό για τον άνθρωπο είναι εκτός από μέσο επιβίωσης ένα μέσο κοινωνικοποίησης και ευχαρίστησης.  Ο άνθρωπος από τη φύση του είναι ένα κοινωνικό ον σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί να ζήσει μόνος του, το φαγητό είναι από μόνο του ένα μέσο κοινωνικοποίησης, δεν πρέπει ένα άτομο που προσπαθεί να βελτιώσει την υγεία του ή να ελέγξει το βάρος του να απομακρύνεται από το κοινωνικό του περιβάλλον. Πράγμα που γίνεται σε πολλές δίαιτες, αυτό φαίνεται να έχει άμεση συνέπεια στην ψυχολογία του. Αν συμβεί αυτό έχουμε βάλει ένα πρόωρο τέλος στην προσπάθεια μας, επίσης μπορεί να παρατηρηθεί και απομόνωση του ατόμου από την ίδια την ομάδα. Θέλει ιδιαίτερη προσοχή ώστε να βρούμε τη χρυσή τομή.

Δυστυχώς στις μέρες μας η άσκηση χρησιμοποιείται ως μέσο αδυνατίσματος. Η άσκηση φυσικά και βοηθάει στο να χάσουμε το περιττό βάρος αλλά τα πραγματικά οφέλη της για την ψυχική και σωματική μας υγεία είναι πολύ μεγαλύτερα από αυτό. Τα οφέλη της δεν είναι αν θα ασκηθούμε 30 λεπτά την ημέρα και καταναλώσουμε 150 θερμίδες αλλά η προσαρμογή του σώματος μας σε αυτήν. Η βελτίωση του καρδιαγγειακού, του ανοσοποιητικού, του σκελετικού και μυϊκού και ορμονικού μας συστήματος είναι κάποια από αυτά.

Φυσικά τα οφέλη της διατροφή και της άσκηση μπορεί να είναι τεράστια αλλά διαρκούν όσο προσέχουμε την διατροφή μας και ασκούμαστε. Για αυτό μιλάμε για αλλαγή τρόπου ζωής. Στόχος μας δεν πρέπει να είναι η τέλεια διατροφή, η τέλεια φυσική κατάσταση και η τέλεια ζωή γιατί πολύ απλά αυτές οι έννοιες δεν υπάρχουν, αντίθετα θέλουμε ισορροπία σε όλα τα επίπεδα. Βάζοντας ένα μη ρεαλιστικό στόχο μόνο απογοήτευση μπορούμε να κερδίσουμε.

Ένα βήμα κάθε φορά…

Μαλαχάς Κωνσταντίνος

Διαιτολόγος Διατροφολόγος