Παρόλο που γίνονται συχνά εκστρατείες για τη μείωση των προστιθέμενων σακχάρων έχει παρατηρηθεί αύξηση τους στην βιομηχανία τροφίμων κατά 25% τα τελευταία 40 χρόνια.

Φρουκτόζη, ένα σάκχαρο που καταναλώνονται ευρέως ως υποκατάστατο της ζάχαρης, έχει χρησιμοποιηθεί γιατί έχει χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη και με βάση τον γλυκαιμικό της δείκτη πολλοί υποστηρίζουν ότι είναι καλύτερη για όσους έχουν διαβήτη γιατί οδηγεί σε καλύτερα επίπεδα σακχάρου μετά την κατανάλωση της.

Όταν αυτά τα γλυκαντικά που καταναλώνονται απορροφηθούν ακολουθούν διαφορετικούς μεταβολικούς δρόμου. Η γλυκόζη για παράδειγμα απορροφάται στην κυκλοφορία του αίματος και μπαίνει σε ιστούς μας με τη βοήθεια της ινσουλίνης  όπου μεταβολίζεται για παραγωγή ενέργειας ή αποθηκεύεται.

 Η φρουκτόζη από την άλλη μεριά πηγαίνει στο ήπαρ όπου μεταβολίζεται εκεί  διεγείρει την παραγωγή ελεύθερων λιπαρών οξεών, λιποπρωτεΐνών καιτριγλυκεριδίων τα οποία συσσωρεύονται ως λίπος στο ήπαρ και στους σκελετικούς μύες.

Η συσσώρευση αυτών των λιπαρών στο ήπαρ οδηγεί σε μια κατάσταση γνωστή ως λιπώδες ήπαρ που επηρεάζει περίπου το 10 τοις εκατό των παιδιών και το 30% των ενηλίκων.Το λιπώδες ήπαρ συχνά συνυπάρχει με αντίσταση στην ινσουλίνη, μια πρόδρομη κατάσταση τουδιαβήτη Τύπου 2, και είναι ένας ισχυρός παράγοντας κινδύνου για καρδιαγγειακά.

Σε πρόσφατη μελέτη που έγινε στο  HarvardMedicalSchool ο Δρ Herman και οι συνεργάτες εξέτασαν τι συμβαίνει σε 21 ενήλικες όταν κατανάλωναν διαφορετικού τύπου σάκχαρα στο πρωινό τους γεύμα.Περίπου οι μισοί από τους ήταν  λεπτοί και φαινομενικά υγιείς και οι άλλοι μισοί ήταν παχύσαρκοι και σε υψηλό κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη.

Τους χορήγησαν 75 γραμμάρια γλυκόζης, 75 γρ φρουκτόζης ή 75 γρ μείγμα γλυκόζης με φρουκτόζη και μέτρησαν την αύξηση μιας ορμόνης που ονομάζεται FGF21 και σχετίζεται με την αυξημένη συσσώρευση λίπους στο ήπαρ.

Από ότι φάνηκε η Γλυκόζη είχε μια  μικρή επίδραση στην ορμόνη αυτή αλλά η φρουκτόζη αύξησε τα επίπεδα της έως και 4 φορές περισσότερο μέσα σε δύο ώρες από την κατανάλωση της.

Επίσης τα παχύσαρκα άτομα είχαν υψηλότερα επίπεδα της FGF21 πριν τη λήψη του ροφήματος και μετά την κατανάλωση φρουκτόζης τα ήδη υψηλά επίπεδα της ορμόνης αυξήθηκαν ακόμη περισσότερο από ότι στα φυσιολογικού βάρους άτομα.

Σύμφωνα με τον ερευνητή ChristopherB. Newgard δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η φρουκτόζη είναι ένα σάκχαρο που προωθεί την αποθήκευση λίπους στο ήπαρ όπως δήλωσε .

Επίσης η SarahW. Stedman από το  DukeUniversitySchoolofMedicine, είπε ότι η φρουκτόζη είναι μια παγίδα που παρόλο που δεν αυξάνει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα ότι η φρουκτόζη με την επίδραση της στο ήπαρ μπορεί να συνδράμει στην ανάπτυξη μεταβολικού συνδρόμου και διαβήτη τύπου 2

Σε προηγούμενες μελέτες έχει φανεί επίσης  ότι

Ο μεταβολισμός της φρουκτόζης από το ήπαρμπορεί να αυξήσει την παραγωγή ουρικού οξέος ως, με ταυτόχρονη αύξηση της αρτηριακής πίεσης

Η φρουκτόζη έχει επίσης αρνητική επίδραση σε δύο ορμόνες που σχετίζονται με τον κορεσμό και την πείνα, την γκρελίνη και τη λεπτίνη έτσι μπορεί να αυξήσει την όρεξη μας.

Να τονίσουμε ότι θερμιδικά η φρουκτόζη δεν υπερτερεί σε σχέση με τη γλυκόζη αλλά υπερτερείς ε γλυκύτητα. Επίσης η φρουκτόζη περιέχεται στα φρούτα αλλά εκεί λόγο τη συνύπαρξης και άλλων σακχάρων και φυτικών ινών δεν εμφανίζει αυτές τις «παρενέργειες».

Μαλαχάς Κωνσταντίνος

Διαιτολόγος Διατροφολόγος