Πόσο σημαντικό είναι αυτό αναγράφεται πάνω στο διαιτολόγιο;Αν έχεις διαβάσει κάποια από τα άρθρα που γράφω κατά καιρούς θα έχεις διαπιστώσει οτι ποτέ δεν αναφέρομαι στο βάρος, επίσης οτι το βάρος απο μόνο του ως στοιχείο δεν λέει κάτι. Ένα απο τα αγαπημένα μου άρθρα είναι το “μήπως η ζυγαριά μας σαμποτάρει στο αδυνάτισμα”.
Όταν έρχεται κάποιος άνθρωπος για βοήθεια σχετικά με τις διατροφικές του συνήθειες και καθώς χτίζουμε μαζί το διαιτολόγιο του, επάνω σε αυτά κάνω αρκετές σημειώσεις. Σημειώσεις όπως την ημερομηνία, το επόμενο ραντεβού, και κάποιες άλλες όπως να μη ξεχάσει να αυξήσει τη φυσική του δραστηριότητα, να μη ξεχνάει τη σαλάτα του, να πίνει νερό ή να προσέχει το αλκοόλ και τα αναψυκτικά ανάλογα με την περίπτωση. Έχω ακόμα μια που τον προσδιορίζει, το όνομα του!
Πριν περίπου 3 μήνες είχε έρθει μια κοπέλα η οποία ήθελε να αλλάξει τρόπο που αντιμετωπίζει το φαγητό. Η συγκεκριμένη κοπέλα είχε κάνει αρκετές προσπάθειες απο αρκετά μικρή ηλικία. Όταν έφτασε η ώρα να φτιάξουμε το πρώτο διαιτολόγιο και το εκτύπωσα το είδε το κοίταξε με απορία την ρώτησα αν το βλέπει ικανοποιητικό και με ρώτησε γιατί επάνω δεν γράφει το βάρος που είχε εκείνη την ημέρα, η απάντηση που πήρε ήταν οτι δεν έχει σημασία το βάρος και δεν την προσδιορίζει, είναι απλά ένας αριθμός. Όπως λέει και ένας φίλος πρέπει να δούμε τον άνθρωπο και όχι τη ζυγαριά!
Καθώς πέρασε ο καιρός και η αποκατάσταση φαίνεται οτι είναι σε καλό δρόμο σε ένα ραντεβού που είχαμε την προηγουμένη εβδομάδα μου φέρνει ένα γράμμα, σας το παραθέτω.
“Θυμάμαι πάντα πως όταν γύριζα απο το προγραμματισμένο ραντεβού με τον διατροφολόγο μου η πρώτη κίνηση που έκαναν οι γονείς μου ήταν να πάρουν και να δουν το διαιτολόγιο μου. Δεν κοιτούσαν τι φαγητό θα ακολουθούσα την επόμενη εβδομάδα, αλλά για μεγάλη μου έκπληξή διάβαζαν προσεκτικά το βάρος μου. Πάνω δεξιά κάτω απο το όνομα ήταν με μεγάλα γράμματα το βάρος μου (ήμουν μόλις 12 ετών).
Πόσο άσχημο ήταν αυτό, όποιος έμπαινε στην κουζίνα πήγαινε και διάβαζε το διαιτολόγιο σαν να διάβαζε εφημερίδα (φυσικά τι γράφει για την κάθε μέρα ούτε που το βλέπαμε).
Μετά ερχόταν μια ντροπή και μια κοκκινίλα στο πρόσωπο, την στιγμή που έπαιρνα μια ανάσα, άκουγα “βρε κορίτσι μου, τόσα πολλά κιλά πως τα έβαλες, μα δεν μπορείς να κρατήσεις λίγο το στόμα σου κλειστό;”
Έτσι εγώ κοκκίνιζα ακόμη περισσότερο και αμέσως μετά ερχόταν και το “παΐδι είσαι θέλεις να φας, μα τόσα πολλά και εσύ;” οπότε η συζήτηση στο τέλος έκλεινε με μένα να απαντάω “στη ζωή μου μην ανακατεύεσαι”.
Ύστερα έφευγα τρέχοντας και έκλαιγα κρυφά και σκεφτόμουν “γιατί όλοι οι υπόλοιποι να είναι όμορφοι και αδύνατοι και εγώ όχι. Γιατί δεν μπορούν να με δουν και μένα λίγο όμορφα, τι τους έχω κάνει;”
Νευρίαζα με τον διαιτολόγο, δεν τον ήθελα, μου έκανε “κακό”, μετά ηρεμούσα μου περνούσε, όλο αυτό γινόταν σχεδόν κάθε μέρα. Οπότε κάτι έπρεπε να κάνω για να το σταματήσω.
Για αρχή χρησιμοποίησα blanco έτσι δεν φαινόταν τα κιλά, και μετά το έκρυβα ώστε να μην το βλέπουν και να σταματήσουν τα σχόλια. Βέβαια αυτά δεν δεν σταμάτησαν, γιατί όταν δεν έβλεπαν το βάρος ερχόταν η ερώτηση “τι απώλεια βάρους είχαμε αυτήν την εβδομάδα (το όνομα της κοπέλας); Εκείνη τη στιγμή θα έπρεπε να πάρω μια βαθιά ανάσα και να απαντήσω με ειλικρίνεια, προσπαθούσα να πω όσο σωστότερα τι είχε γίνει και αν είχα χάσει βάρος. Όταν έχανα είχαμε θετική ανταπόκριση και το αντίθετο όταν δεν έχανα.
Πέρασαν πολλά χρόνια απο τότε αλλά η προσπάθεια ακόμα υπάρχει και γίνεται. Όταν πρόσφατα για λόγους υγείας επισκέφτηκα ξανά έναν διαιτολόγο (ας διευκρινίσουμε οτι το βάρος μου δεν με ενοχλούσε), αφού μου έδωσε τη διατροφή, η πρώτη του ερώτηση ήταν πως την βλέπω και με μεγάλη μου χαρά απαντάω “οτι δεν βλέπω τα κιλά μου” μου απάντησε “γιατί να τα δεις να αναγράφονται;”
Γιατί να τα δεις λοιπόν; Εκείνη τη στιγμή ανακουφίστηκα και χάρηκα παράλληλα. Με την πρώτη ματιά δεν είχαμε αλλάξει πολλά απο την καθημερινότητα μου , πολύ σημαντικό αυτό.
Γυρνώντας σπίτι η διατροφή τοποθετήθηκε στο ψυγείο και βρίσκεται ακόμα εκεί, πλέον δεν μου προκαλεί φόβο-αγωνία, αλλά χαρά!”
Το κείμενο είναι όπως ακριβώς το έγραψε η κοπέλα, θα ήθελαν να την ευχαριστήσω που μου το έδωσε και μου έδωσε την άδεια να το κοινοποιήσω.
Πιστεύω οτι κανένας ειδικός δεν θα μπορούσε να το περιγράψει καλύτερα όλο αυτό απο την ίδια την κοπέλα.
Ας μην προσθέτουμε ένα επιπλέον φορτίο στην πλάτη των ατόμων που έχουν τόσα επάνω τους, γιατί το φορτίο της ντροπής είναι πολύ βαρύ ιδιαίτερα για ένα παιδί...
Οι περισσότεροι στις μέρες μας έχουν δοκιμάσει αρκετές φορές να χάσουν βάρος. Πολλές φορές το καταφέρνουν και άλλες όχι. Πολλές φορές το καταφέρνουν εύκολα και άλλες δυσκολότερα. Πολλές φορές δοκιμάζουν διαφορετικού τύπου δίαιτες.
Κάποιες διάσημες δίαιτες είναι οι δίαιτες με χαμηλά λιπαρά, με λίγους ή ελάχιστους υδατάνθρακες, με υψηλή πρωτεΐνη και φυσικά κάποιες από αυτές έχουν και ονοματεπώνυμο. Ένα κοινό που έχουν οι δίαιτες που είναι κάθε φορά στη μόδα είναι οτι χαρακτηρίζονται ως "οι δίαιτες των σταρ" όπου κάποιος "ειδικός", το ειδικός μέσα σε πολλά εισαγωγικά, την έχει δημιουργήσει. Τις περισσότερες φορές βασίζεται πάνω σε μια προηγούμενη δίαιτα και δημιουργεί μια νέα με το όνομα του.
Η πρώτη κατηγορία είναι οι λεγόμενες κετονικές δίαιτες.
Κετονικές ονομάζονται επειδή λαμβάνουμε ελάχιστους υδατάνθρακες και αναγκαστικά ο εγκέφαλος καταναλώνει λίπος αφού το μετατρέψει σε κετόνες.
Ένα πρόσφατο παράδειγμα είναι η δίαιτα των σταρ της εποχής ή αλλιώς η δίαιτα Dukan. Ο Dukan βασίστηκε σε μια άλλη γνωστή κετονική δίαιτα (ελάχιστων υδατανθράκων) την δίαιτα Atkins και την έφερε ξανά στο προσκήνιο αυτή την ιδέα. Για την ιστορία ο κυρίως Pierre Dukan έχει κατηγορηθεί για το θάνατο περισσότερων απο 500 ατόμων που ακολουθούσαν την "υπέροχη" και πολλά υποσχόμενη δίαιτα του και φυσικά με την πρόσληψη διαφόρων μαντζουνιών...
Η δίαιτα Dukan έχει κατηγορηθεί επίσης για την πρόκληση δυσκοιλιότητας, αφυδάτωση, λίθων στα νευρά έως και καρκίνου του παχέος εντέρου.
Η δεύτερη κατηγορία είναι οι δίαιτες χαμηλών λιπαρών.
Αυτές οι δίαιτες βασίζονται στο οτι τα λιπαρά ευθύνονται για την αύξηση βάρους γιατί ανα γραμμάριο το λίπος μας αποδίδει περίπου 9 θερμίδες σε αντίθεση με τους υδατάνθρακες και τις πρωτεΐνες που αποδίδουν 4 μόλις 4. Συνήθως αφαιρούν το μεγαλύτερο μέρος των λιπαρών στη διατροφή μας αυτό έχει ως συνέπεια την μειωμένη αίσθηση κορεσμού και φυσικά την μειωμένη πρόσληψη κυρίως λιποδιαλυτών βιταμινών (A,D,E,K).
Και οι δύο παραπάνω κατηγορίες έχουν ένα αρνητικό, αυτό είναι οτι δεν μαθαίνουμε να τρώμε σωστά και δεν μπορεί να είναι μόνιμες. Η εξέλιξη του ανθρώπου μας δείχνει οτι έχουμε ανάγκη και τα 3 βασικά θρεπτικά συστατικά και όχι μόνο το ένα ή μόνο τα δύο. Επίσης δεν μπορούμε τέτοιες δίαιτες να της ακολουθούμε για μεγάλο χρονικό διάστημα γιατί μας κουράζει και το σημαντικότερο μας απομονώνει απο το κοινωνικό μας περιβάλλον.
Φυσικά αυτό δεν συνεπάγεται οτι δεν πρέπει να προσέχουμε τη διατροφή μας, αντίθετα θα πρέπει να καταναλώνουμε φυσικές τροφές πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά όπως μέταλλα και βιταμίνες και χαμηλές σε αλάτι και κορεσμένα λιπαρά.
Αυτό φαίνεται και απο πρόσφατη δημοσίευση του Δρ David Katz ο οποίος συνέκρινε διάφορες γνωστές δίαιτες και στο τέλος κατέληξε οτι ο τρόπος που θα πρέπει να τρέφεται ο άνθρωπος είναι με φρέσκες τροφές που έχουν υποστεί την μικρότερη δυνατή επεξεργασία και σε ισορροπία μεταξύ τους.
Ο Δρ David Katz αναφέρει "Αν τρώτε τα τρόφιμα απευθείας από τη φύση δεν χρειάζεται καν να σκεφτούμε και να ανησυχούμε για τα τρανς ή κορεσμένα λιπαρά ή το αλάτι αφού το περισσότερο αλάτι στην διατροφή μας προέρχεται από τα επεξεργασμένα τρόφιμα και όχι απο την αλατιέρα. Αν επικεντρωθούμε στα πραγματικά τρόφιμα, τα θρεπτικά συστατικά τείνουν να δώσουν στον εαυτό μας αυτό που πραγματικά χρειάζεται."
Αν δούμε γύρο μας κανένα ελεύθερο ζώο στη φύση δεν είναι παχύσαρκο όχι γιατί κάνει δίαιτα απλά γιατί ζεί όπως πρέπει να ζεί. Ο άνθρωπος πρέπει να τρώει απο όλα τα θρεπτικά συστατικά και να κινείτε συνεχώς, αυτή είναι η φύση μας.
Αυτό που θα πρέπει να θυμηθούμε την επόμενη φορά που θα αποφασίσουμε να κάνουμε μια δίαιτα είναι οτι δεν πάμε να χάσουμε απλά κάποια κιλά αλλά να μάθουμε να τρώμε σωστά.
*την έρευνα μπορείτε να τη βρείτε με τίτλο " Can we say what diet is best for health? δημοσιεύτηκε 18 Μαρτίου 2014
Μαλαχάς Κωνσταντίνος
Διαιτολόγος Διατροφολόγος
Ακόμη και μια μέτρια απώλεια βάρους μπορεί να ωφελήσει την υγεία υπέρβαρων και παχύσαρκων ασθενών για διάστημα έως και μιας δεκαετίας.
Σύμφωνα με μελέτη που συμπεριέλαβε 3.000 υπέρβαρα άτομα με διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη (προ-διαβητική κατάσταση) έδειξαν πώς ωφελήθηκαν περισσότερο από την αλλαγή της διατροφικής τους συμπεριφοράς σε σχέση με την λήψη συνταγογραφούμενων φάρμακων.
Το πλάνο για την αλλαγή της διατροφικής συμπεριφοράς που χρησιμοποιήθηκε για τους συμμετέχοντες, ώστε να τους βοηθήσει να χάσουν βάρος, έχει ως εξής:
Ακόμη και μια μέτρια απώλεια βάρους - κατά μέσο όρο 7kg - μείωσε τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 κατά 58%. Τα οφέλη για την υγεία αυτής της απώλειας βάρους διήρκεσαν έως και 10 έτη, ακόμη και αν οι άνθρωποι ανέκτησαν ξανά το χαμένο βάρος τους, σύμφωνα με την συγγραφέα του άρθρου Rena Wing, καθηγήτρια ψυχιατρικής και ανθρώπινης συμπεριφοράς στο Brown University.
Η κυρία Wing επίσης δήλωσε:
"Απώλειες μόλις 10% του σωματικού βάρους ενός ατόμου, έχει επίσης αποδειχθεί ότι έχει μακροπρόθεσμα ωφέλει στην υπνική άπνοια, την υπέρταση, την ποιότητα της ζωής, και την επιβράδυνση στην πτώση της κινητικότητα που παρατηρείται καθώς οι άνθρωποι γερνούν"
"Προσπαθούμε να δείξουμε ότι οι αλλαγές συμπεριφοράς όχι μόνο κάνουν τους ανθρώπους πιο υγιείς από την άποψη της μείωσης των παραγόντων κινδύνου καρδιακής νόσου, αλλά στην πραγματικότητα μπορούν να ζήσουν και περισσότερο,"
Επειδή η παρουσίαση αυτή έγινε σε ιατρικό συνέδριο θεωρείται προκαταρκτική έτσι θα πρέπει να περιμένουμε την δημοσίευση της σε κάποιο περιοδικό και τα επίσημα δεδομένα και συμπεράσματα.
Κωνσταντίνος Μαλαχάς
Διαιτολόγος Διατροφολόγος
Αν κοιτάξουμε το ημερολόγιο δείχνει +1. Σε πολλές περιπτώσεις αυτό το δείχνει και η ζυγαριά μας, αν και εκεί ο αριθμός μπορεί να είναι και μεγαλύτερος.
Μη πανικοβληθείτε αν ανεβήκατε στη ζυγαριά και σας δείχνει 2-3 κιλά περισσότερα από ότι πριν τις γιορτές. Ως ένα βαθμό αυτό είναι λογικό αν λάβουμε υπόψιν μας ότι αυτή την περίοδο μειώσαμε την φυσική μας δραστηριότητα και ταυτόχρονα αυξήσαμε την κατανάλωση λιπαρών, απλών υδατανθράκων και φυσικά αλκοόλ.
Αυτό που έγινε πέρασε και από σήμερα συνεχίζουμε με γεμάτες μπαταρίες την προσπάθεια μας. Κρατάμε τα θετικά συναισθήματα από αυτή την περίοδο και μόνο!
Ποτέ δεν πρέπει να παίρνουμε αποφάσεις εν θερμό. Σε καμμιά περίπτωση η λύση δεν είναι η δίαιτα πίνας που υπόσχεται γρήγορη απώλεια βάρους ή μαγικά χάπια που υπόσχονται να σε κάνουν να αδυνατίζεις όσο κάθεσαι στον καναπέ.
Συνεχίζουμε όπως πριν τη διατροφή μας με μικρές αλλαγές.
· Αυξάνουμε την ποσότητα των φρούτων και λαχανικών που λογικά αυτή την περίοδο τα είχαμε ξεχάσει, 5 μερίδες ημερησίως είναι μια χαρά
· Περιορισμός του κόκκινου κρέατος στη 1 φορά την εβδομάδα. Το κόκκινο κρέας περιέχει μεγάλες ποσότητες κορεσμένων λιπαρών
· Αντικατάσταση των γαλακτοκομικών προϊόντων με ημίπαχα
· Μείωση του αλκοόλ
· Περιορισμός των απλών υδατανθράκων (ζάχαρη) και λευκών αλεύρων
· Και φυσικά δεν ξεχνάμε την φυσική δραστηριότητα
Το θέμα μας δεν είναι μέσα με 3 μέρες να έχουμε χάσει τα κιλά των εορτών αλλά αυτά τα κιλά να μην είναι η αφορμή να καταστρέψουμε μια προσπάθεια να βελτιώσουμε τη διατροφή και την υγεία μας.
Η υγεία μας μπ0ρεί να ωφεληθεί ακόμη και απο μια μέτρια απώλεια βάρους όπως φαίνεται και σε μια πρόσφατη μελέτη σε υπέρβαρους και παχύσαρκους ασθενείς.