Πρόσφατα καθώς βρισκόμουν σε ένα εστιατόριο παρατήρησα οτι στο τέλος του καταλόγου είχε μια τη γνώριμή μου εικόνα "glutenfree" και μια ολόκληρη κατηγορία του καταλόγου με επιλογές τροφίμων χωρίς γλουτένη.
Όλοι μας έχουμε δει διαφημίσεις για τρόφιμα χωρίς γλουτένη ή δίαιτα ελεύθερης γλουτένης. Αλλά ξέρουμε τι είναι η γλουτένη και σε τι ενοχλεί (αν ενοχλεί) το σώμα μας;
Γλουτένη: μια άγνωστη λέξη μέχρι πριν λίγα χρόνια αλλά πλέον έχει γίνει μια απο τις αγαπημένες οδηγίες κάποιων "ειδικών" για απώλεια βάρους. Η αλήθεια είναι οτι δίαιτες ελεύθερες γλουτένης έχουν θαυμαστές σε όλο το κόσμο.
Η γλουτένη είναι πρωτεΐνητου σιταριού, του κριθαριούκαι τηςσίκαλης, η οποία αποτελείται από τη γλοιαδίνη και γλουτελίνη. Στην γλουτένη οφείλετε το φούσκωμα του ψωμιού (όχι το δικό μας).
Πράγματι το σώμα μας κάποιων ενοχλείτε στην παρουσία της γλουτένης και αντιδρά, αυτή η αντίδραση έχει όνομα και ονομάζεται κοιλιοκάκη. Η κοιλιοκάκη με απλά λόγια είναι η αυτοάνοση καταστροφή του λεπτού εντέρου (λάχνες του εντέρου) όταν έχουμε κατανάλωση έστω και μικρής ποσότητας γλουτένης.
Το λεπτό έντερο είναι υπεύθυνο για την απορρόφηση όλων τον θρεπτικών συστατικών της διατροφής μας, έτσι εύκολα καταλαβαίνει κανείς οτι εμφανίζεται δυσαπορρόφηση, αδυναμία διατήρησης βάρους ή αν μιλάμε για παιδιά αδυναμία αύξησης βάρους. Συμπτώματα της κοιλιοκάκης είναι φλεγμονή στο έντερο με διάρροιες, κοιλιακό πόνο, κράμπες, τυμπανισμό. Σε αυτά τα άτομα αν αφαιρέσουμε εντελώς την γλουτένη απο την διατροφή τους δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα και μπορούν να ζήσουν φυσιολογικά.
Σε αυτή τη περίπτωση πρέπει να γίνει αντικατάσταση των αμυλούχων προϊόντων που περιέχουν γλουτένη με προϊόντα όπως ρύζι,καλαμπόκι,κεχρί, κινόακαι το φαγόπυρο τα οποία δεν περιέχουν γλουτένη και με ειδικά φαρμακευτικά προϊόντα χωρίς γλουτένη. Προσοχή πρέπει και να δοθεί στα αλλαντικά, έτοιμες σάλτσες, κονσέρβες και επιδόρπια γιαούρτης.
Η συχνότητα της κοιλιοκάκης στην Ελλάδα Πιθανολογείται ότι είναι 1/2.000-3.000 κατοίκους.
Τρόφιμα που πρέπει να αποκλειστούν σε άτομα με κοιλιοκάκη είναι
- Κριθάρι
- Σίκαλη
- Σιτάρι
- Μπύρα
- Ψωμί
- Κέικ και πίτες
- Ζαχαρωτά
- Δημητριακά
- Μπισκότα και κράκερς
- Κρουτόν
- Τηγανητές πατάτες
- πίτσα
- πίτες
- σάντουιτς
- burgers
- Ζωμοί
- Απομιμήσεις κρέατος ή θαλασσινών
- Ζυμαρικά
- Επεξεργασμένο κρέας
- Σάλτσες για σαλάτες
- Σάλτσες
- Καρυκευμένο ρύζι
- πατατάκια
- Σούπες και βάσεις για σούπες
- Λαχανικά σε σάλτσα
- Αλεύρι
- Φαρίνα
- Σιμιγδάλι
Όπως φαίνεται ο κατάλογος των τροφίμων είναι μεγάλος έτσι η ιδέα οτι η γλουτένη μας παχαίνει ξεκίνησε γιατί παρατήρησαν οτι αν μειώσεις τη γλουτένη είναι σχετικά εύκολο να χάσεις βάρος. Αυτό όμως φαίνεται οτι οφείλεται στην μειωμένη πρόσληψη υδατανθράκων, λιπαρών και επεξεργασμένων τροφίμων δηλαδή στον περιορισμό των θερμίδων και όχι στη γλουτένη.
Πριν βιαστείτε να αποκλείσετε τη γλουτένη απο τη διατροφή σας ξανασκεφτείτε το, δεν υπάρχει λόγος εαν δεν πάσχετε απο κοιλιοκάκη. Αυτό που θα μας δώσει την απώλεια βάρους είναι η διαφορά θερμίδων (κατανάλωσης μείον τη δαπάνη). Αντίθετα μπορεί να προκληθούν έλλειψης σε κυρίως σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β.
Μαλαχάς Κωνσταντίνος
Διαιτολόγος Διατροφολόγος
